ฟันแตกเกิดจากอะไร รักษาแบบไหนดี?
ฟันแตกพบว่าได้บ่อยกว่าที่คิด และหลายคนอาจมองข้ามเพราะเพียงรอยบิ่นเล็ก ๆ น้อย ๆ อย่างมากแต่เพียงอย่างเดียวแต่ที่ฟันแตกได้อย่างมีประสิทธิภาพทำให้เกิดความเจ็บปวดอย่างมาก การอักเสบ และส่งผลต่อการรับรู้ของรอยยิ้มอย่างคาดไม่ถึง
ปัญหา ฟันแตก หรือ ฟันร้าว เป็นภาวะที่เกิดขึ้นได้บ่อยครั้งและไม่ควรถูกมองข้าม เนื่องจากอาจส่งผลกระทบที่รุนแรงต่อสุขภาพช่องปาก ตั้งแต่รอยบิ่นเล็กน้อยไปจนถึงรอยแตกที่ลึกถึงโพรงประสาทฟัน ซึ่งนำมาสู่อาการ ปวดฟันแตก อย่างรุนแรงและการอักเสบ
บทความนี้จัดทำโดยทีมทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญจาก Dental Veneer Studio เพื่อให้ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับสาเหตุของ ฟันแตก ประเภทของรอยแตกที่พบบ่อย และทางเลือกในการรักษาที่ทันสมัย เพื่อการบูรณะฟันให้กลับมาสมบูรณ์และใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ พร้อมแนะนำว่าการใช้ วีเนียร์แก้ฟันแตก จะตอบโจทย์ทั้งด้านการรักษาและความสวยงามได้อย่างไร
ฟันแตก (Dental Fracture) คืออะไร?
ฟันแตก (Dental Crack หรือ Fracture) คือภาวะที่โครงสร้างฟันเกิดรอยร้าว รอยบิ่น หรือสูญเสียชิ้นส่วนของฟันไป อาจเกิดขึ้นบนชั้นเคลือบฟัน (Enamel) เพียงผิวเผิน หรือลึกเข้าไปถึงชั้นเนื้อฟัน (Dentin) และโพรงประสาทฟัน (Pulp) ซึ่งเป็นส่วนที่มีเส้นประสาทอยู่
อันตรายของการปล่อยให้ ‘ฟันแตก’ โดยไม่รักษา?
การละเลย ฟันแตก โดยไม่เข้ารับการวินิจฉัยและรักษาจากทันตแพทย์ อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงและเรื้อรัง ดังนี้:
- อาการปวดอย่างรุนแรง: เมื่อรอยแตกเข้าใกล้หรือถึงโพรงประสาทฟัน ผู้ป่วยจะมีอาการปวดฟันมาก หรือ ฟันแตกเป็นรู ปวดมาก โดยเฉพาะเวลาเคี้ยวอาหารหรือสัมผัสความร้อน/ความเย็น
- การติดเชื้อลุกลาม: แบคทีเรียสามารถแทรกซึมผ่านรอยร้าวเข้าสู่เนื้อฟันและโพรงประสาทฟัน ก่อให้เกิดการอักเสบ บวมเป็นหนอง (Abscess) และอาจลุกลามไปยังกระดูกขากรรไกรได้
- การสูญเสียฟันถาวร: หากรอยแตกขยายใหญ่ขึ้น หรือแตกในแนวตั้งถึงรากฟัน ทันตแพทย์อาจไม่สามารถรักษาฟันซี่นั้นไว้ได้ ทำให้จำเป็นต้อง ถอนฟัน และต้องพิจารณาการใส่รากฟันเทียมเพื่อทดแทน
สาเหตุหลักที่ทำให้เกิดฟันแตก
ฟันแตก อาจมีสาเหตุมาจากแรงกระทำภายนอก หรือโครงสร้างฟันเดิมที่อ่อนแอ โดยสาเหตุหลักที่พบบ่อย ได้แก่:
| สาเหตุหลัก | รายละเอียด |
| การกัดหรือเคี้ยวเคี้ยว ผิดวิธี | การกัดหรือเคี้ยวอาหารแข็งมากเกินไป เช่น น้ำแข็ง, กระดูก, หรือการใช้ฟันเปิดฝาขวด เป็นสาเหตุสำคัญของ ฟันแตก และ ฟันบิ่น |
| อุบัติเหตุและการบาดเจ็บ | การล้ม, การปะทะขณะเล่นกีฬา, หรืออุบัติเหตุที่ทำให้ฟันได้รับแรงกระแทกโดยตรง |
| ภาวะนอนกัดฟัน | การบดเคี้ยวฟันในขณะหลับ ทำให้ฟันได้รับแรงกดสะสม นำไปสู่รอยร้าวเล็ก ๆ หรือ ฟันกรามแตก ในที่สุด |
| ฟันผุขนาดใหญ่ | เมื่อฟันผุลึกจนเนื้อฟันที่เหลืออ่อนแอ โครงสร้างฟันที่เหลือจะเปราะบางและเสี่ยงต่อการแตกหักได้ง่าย |
| การรักษาทางทันตกรรมเดิม | ฟันที่เคยได้รับการอุดฟันขนาดใหญ่ หรือเคยรักษารากฟันมาก่อน มักจะมีความเปราะบางมากกว่าปกติ |
ลักษณะของฟันแตกแต่ละแบบ
ทันตแพทย์จะทำการวินิจฉัยและกำหนดแผน รักษาฟันแตก ตามระดับความรุนแรงของรอยแตก ดังนี้:
1 ฟันแตกเล็กน้อย / ฟันบิ่น
- ลักษณะ: รอยแตกเล็ก ๆ บนเคลือบฟัน หรือ ฟันบิ่น บริเวณขอบฟัน ส่วนใหญ่มักไม่มีอาการปวด แต่กระทบต่อความสวยงาม
- การรักษา: การอุดฟันตกแต่ง (Dental Bonding) หรือการทำ วีเนียร์ (Veneer) เพื่อความสวยงามและความทนทาน
2 รอยแตกถึงเนื้อฟัน
- ลักษณะ: รอยแตกที่ลึกถึงเนื้อฟัน มักมีอาการเสียวฟันเมื่อเคี้ยว หรือสัมผัสอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลง
- การรักษา: การอุดฟัน หรือการบูรณะด้วยอินเลย์/ออนเลย์ (Inlay/Onlay) เพื่อเสริมความแข็งแรงของฟัน
3 ฟันแตกเป็นรู ลึกถึงโพรงประสาท
- ลักษณะ: รอยแตกที่ทะลุถึงโพรงประสาทฟัน มักมีอาการ ปวดฟันแตกมาก เรื้อรัง และอาจมีอาการบวมเป็นหนอง
- การรักษา: การรักษารากฟัน (Root Canal Treatment) เป็นสิ่งจำเป็นเพื่อกำจัดเชื้อและเนื้อเยื่อที่ติดเชื้อ ตามด้วยการใส่ ครอบฟัน (Dental Crown) เพื่อป้องกันการแตกเพิ่มเติม
4 ฟันกรามแตก ครึ่ง / แตกแนวดิ่งถึงราก
- ลักษณะ: รอยแตกที่ลึกและขยายจากตัวฟันไปถึงรากฟัน มักมาพร้อมกับอาการปวดรุนแรงและเหงือกบวม
- การรักษา: ในกรณีที่รอยแตกยาวถึงรากฟัน การรักษาที่หลีกเลี่ยงไม่ได้คือ การถอนฟัน และพิจารณาการใส่รากฟันเทียมต่อไป
การอุดฟันแตก
การ อุดฟันแตก หรือการทำ Dental Bonding ถือเป็นวิธีการรักษาเบื้องต้นที่ทันตแพทย์มักแนะนำ หากรอยแตกนั้นมีขนาดเล็กและไม่ลึกถึงชั้นเนื้อฟันมากเกินไป การอุดฟันจะใช้เรซินคอมโพสิต (วัสดุสีเหมือนฟัน) เพื่อเติมเต็มส่วนที่แตกหรือบิ่นให้กลับคืนรูปทรงเดิม และฟื้นฟูการใช้งาน
ข้อดีและข้อจำกัดของการอุดฟันแตก
| คุณสมบัติ | ข้อดีหลัก (Benefit) | ข้อจำกัด (Limitation) |
| ค่าใช้จ่าย | ประหยัดที่สุดและเข้าถึงง่าย | สีของวัสดุอาจเปลี่ยน/ติดสีได้ง่ายกว่าวีเนียร์ |
| ความรวดเร็ว | ทำเสร็จสิ้นได้ในครั้งเดียว | ไม่เหมาะกับรอยแตกขนาดใหญ่ หรือฟันที่รับแรงบดเคี้ยวสูง |
| การอนุรักษ์ฟัน | เสียเนื้อฟันธรรมชาติน้อยที่สุด | ความแข็งแรงน้อยกว่าการครอบฟัน/วีเนียร์ มีโอกาส ฟันแตกซ้ำ |
คำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ: การ อุดฟันแตก เหมาะสำหรับการบูรณะรอยแตกเล็กน้อยที่ไม่เกี่ยวข้องกับความสวยงามหลักของฟันหน้า หรือใช้เป็นการรักษาชั่วคราว ทันตแพทย์จะประเมินความเสียหายก่อนตัดสินใจใช้วิธีนี้
วีเนียร์แก้ฟันแตก
Dental Veneer Studio เล็งเห็นว่า สำหรับ ฟันแตก ในระดับเล็กน้อยถึงปานกลาง การบูรณะด้วย วีเนียร์ (Veneer) เป็นทางเลือกที่ยอดเยี่ยม โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากเป็นการแตกที่ฟันหน้า:
- ฟื้นฟูความสวยงามสูงสุด: วีเนียร์สามารถเลียนแบบความใสและสีสันของฟันธรรมชาติได้อย่างหรูหรา ทำให้รอยยิ้มกลับมาสวยงามไร้ที่ติหลังการรักษา
- เสริมความแข็งแรง: แผ่นวีเนียร์เมื่อยึดติดกับผิวฟันแล้วจะช่วยเสริมความแข็งแรงให้กับฟันที่บิ่นหรือแตกเล็กน้อย ช่วยลดโอกาสการแตกซ้ำ
- ปรับปรุงภาพรวมรอยยิ้ม: นอกจากการ แก้ปัญหาฟันแตก แล้ว วีเนียร์ยังช่วยปรับรูปร่าง สี หรือปิดช่องว่างของฟันให้เท่ากัน ทำให้รอยยิ้มโดยรวมดูสมบูรณ์แบบยิ่งขึ้น
เปรียบเทียบ: การอุดฟันแตก vs. การบูรณะด้วยวีเนียร์
| คุณสมบัติ | การอุดฟันตกแต่ง (Bonding) | การรักษาวีเนียร์ (Veneer) |
| ความสวยงาม | ดี (แต่สีอาจเปลี่ยนแปลงตามกาลเวลา) | ยอดเยี่ยม (สีคงที่ไม่เปลี่ยน) |
| ความทนทาน | ปานกลาง (อาจแตกหรือหลุดได้ตามแรงบดเคี้ยว) | สูง (แข็งแรงเทียบเท่าเคลือบฟันธรรมชาติ) |
| อายุการใช้งาน | 5 – 10 ปี | 10 – 15 ปี หรือมากกว่า |
| เหมาะสำหรับ | รอยแตก/บิ่นเล็กมาก | รอยแตก/บิ่นเล็กถึงปานกลาง, ผู้ที่ต้องการความสวยงาม |
ตารางค่ารักษาฟันแตก
การรักษาฟันแตกราคา จะแตกต่างกันไปตามความซับซ้อนของอาการและวิธีการรักษาที่ทันตแพทย์เลือกใช้ โดยมีช่วงราคาปกติสำหรับการวางแผน ดังนี้:
| รายการรักษา | ราคาโดยประมาณ (ต่อซี่) | เหมาะสำหรับเคส |
| อุดฟันแตก/ฟันบิ่น | 800 – 3,500 บาท | ฟันแตกเล็กน้อย, ฟันบิ่น |
| รักษารากฟัน | 8,000 – 25,000 บาท | ฟันแตกเป็นรู ปวดมาก, ทะลุโพรงประสาท |
| ครอบฟัน (หลังรักษารากฟัน) | 12,000 – 25,000 บาท | ฟันที่รักษารากฟันแล้ว หรือฟันที่แตกขนาดใหญ่ |
| วีเนียร์ (Porcelain Veneer) | 10,000 – 25,000 บาท | ทำวีเนียร์แก้ฟันแตก, ต้องการความสวยงามและทนทานสูงสุด |
หมายเหตุ: ราคาเป็นเพียงการประมาณการเบื้องต้น โปรดติดต่อ Dental Veneer Studio เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและแผนการรักษาที่เหมาะสมกับสภาพฟันของท่านที่สุด
บทสรุป: อย่ารอช้าเมื่อพบอาการฟันแตก
ไม่ว่าอาการ ฟันแตก จะเริ่มต้นจากรอยบิ่นเล็กน้อย หรือมีอาการ ฟันกรามแตกเป็นรู ปวดมาก การเข้ารับการรักษาอย่างทันท่วงทีคือการป้องกันที่ดีที่สุด
หากคุณพบอาการเสียวฟันหรือปวดฟันเมื่อเคี้ยวอาหาร โปรดอย่าละเลย เพราะรอยแตกเล็กน้อยอาจขยายตัวและนำไปสู่การสูญเสียฟันถาวรได้ ติดต่อ Dental Veneer Studio ทันที เพื่อรับการวินิจฉัยอย่างละเอียดและการวางแผนการ บูรณะฟันแตก จากทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อให้สุขภาพช่องปากของคุณกลับมาแข็งแรงและมีรอยยิ้มที่มั่นใจอีกครั้ง